Ludwik Wiechuła vel „Ludwik Wygas”, ps. „Jeleń”, „Purchawka”, „Ignac” – harcerz, inżynier, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, oficer Armii Krajowej w Okręgu Radomsko-Kieleckim AK „Jodła”, cichociemny.

Urodził się 30 lipca 1920 r. w Katowicach. Syn Franciszka, górnika, uczestnika trzech Powstań Śląskich i Elżbiety z domu Lewan. Miał 2 braci: Henryka i bliźniaka Bernarda. Przed wybuchem II wojny światowej ukończył Liceum Handlowe w Chorzowie, był aktywnym działaczem Związku Harcerstwa Polskiego, w 1938 r. otrzymał stopień podharcmistrza.

W 1940 r. wyjechał wraz z bratem Bernardem pod pretekstem podjęcia studiów w Rzymie. Bracia przez Wiedeń i Mediolan przedostali się do Rzymu, a następnie po wyrobieniu polskich paszportów i uzyskaniu niezbędnych wiz – do Francji, do której przybyli 4 lutego 1940 r. Wstąpili do Polskich Sił Zbrojnych i otrzymali przydział do 1 kompanii saperów 2 Dywizji Strzelców Pieszych. Odkomenderowano ich do Szkoły Podchorążych Rezerwy Saperów w Saint Gammes k. Angers. Po kapitulacji Francji zostali ewakuowani do Wielkiej Brytanii. Z dniem 3 maja 1941 r. ukończyli Kurs Szkoły Podchorążych Saperów w Dundee. W stopniu podchorążych skierowani do służby w 1 Brygadzie Strzelców.

W dniu 8 kwietnia 1943 r. bracia złożyli deklaracje o ochotniczym zgłoszeniu do służby w Kraju. Rozkazem z dnia 7 maja 1943 r. zostali przeniesieni do 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Odbyli szereg szkoleń, a następnie w dniu 4 sierpnia 1943 r. zostali zaprzysiężeni na rotę Armii Krajowej.

Ludwik Wiechuła został przerzucony do kraju w nocy z 8 na 9 kwietnia 1944 r. lotem z Brindisi (Włochy) na placówkę odbiorczą Mirt 1 w okolicach miejscowości Ociesęki. Przechwycony przez oddział ppor. Mariana Sołtysiaka ps. „Barabasz”, został skierowany do służby w tym oddziale jako instruktor minerstwa. Od maja 1944 r. służył pod komendą ppor. Antoniego Hedy „Szarego”. Uczestnik wielu akcji bojowych m.in.: rozbicia więzienia w Końskich w dniu 5 czerwca 1944 r. Od lipca 1944 r. dowódca kompanii II batalionu w 3 pp Leg AK, w którym także ze swoim bratem – Bernardem walczył m.in. pod Grodziskiem, Radoszycami, Trawnikami, Szewcami, w lasach przysuskich i niekłańskich. Po częściowej demobilizacji oddziałów z końcem 1944 r. bracia zostali oddelegowani w okolice Chlewisk do ochrony radiostacji.

Awansowany do stopnia porucznika z dn. 1 stycznia 1945 r. Aresztowany 23 stycznia 1945 r., osadzony w więzieniu kieleckim, uwolniony w wyniku akcji rozbicia więzienia dowodzonej przez kpt. Antoniego Hedę „Szarego” w nocy z 4 na 5 sierpnia 1945 r. Uciekł z Polski do Wielkiej Brytanii, gdzie zameldował się w Oddziale Specjalnym Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie, został skierowany do ośrodka szkoleniowego saperów. Studiował na Polish University College w Londynie. Dyplom inżyniera uzyskał w 1950 r.

W 1954 r. wyemigrował z rodziną do Kanady. Mieszkał w Montrealu, gdzie został członkiem Kanadyjskiego Związku Inżynierów i podjął pracę w swoim zawodzie specjalizując się w konstrukcjach stalowych. Pracował w firmach FENCO, C.D. Howe Ltd., później założył własną firmę – D’Allemagne & Wiechula Consulting Engineers. Od 1968 r. był głównym inżynierem w M. Backler&Assoc. Consulting Engineers. Zaprojektował wiele obiektów istniejących do dziś, nie tylko w Montrealu, ale w wielu miejscach w Kanadzie.

Zasłużony członek i działacz Canadian Order of Engineers, Congress of Polish Engineers oraz Stowarzyszenia Kombatantów Polskich, a także Stowarzyszenia Żołnierzy AK. Przyjeżdżał do Polski, utrzymywał kontakt z rodziną i środowiskiem partyzanckim.

Jeszcze podczas pobytu w Londynie w dniu 31 lipca 1948 r. poślubił Aleksandrę Kocimowską, łączniczkę AK, którą poznał w listopadzie 1944 r. Mieli 2 dzieci: Danutę (ur. 1950), zamężną Holgate oraz Leonginę (ur. 1953), zamężną Mac Leod.

Zmarł 26 września 1987 w Montrealu, spoczywa na cmentarzu weteranów „Field of Honour” w Pointe Claire.

Otrzymane odznaczenia i wyróżnienia:

• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Medal Wojska
• Krzyż Armii Krajowej
• King’s Medal for Courage in the Cause of Freedom (Królewski Medal za Odwagę w Sprawie Wolności, Wielka Brytania)
• Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (pośmiertnie).

Każdego roku, niezmiennie od ponad 30 lat, Samorząd Miasta i Gminy w Końskich organizuje uroczyste obchody Koneckiego Września. Wydarzenie to przypomina sylwetki walczących o wolność i niepodległość naszego kraju. Patriotyczny, religijny i kulturalny charakter obchodów podkreślają szczególne oprawy Apelu Poległych, Mszy św. w intencji Ojczyzny, premiery książek oraz koncerty i spektakle słowno-muzyczne. W 2024 r. uroczystości Koneckiego Września uświetniła obecność członków rodzin braci Ludwika i Bernarda Wiechułów. Tablicę z nazwiskami bohaterów w kwaterze poświęconej partyzantom na cmentarzu parafialnym w Końskich odsłonili: Danuta Holgate – córka Ludwika Wiechuły, Gabriela Byron – córka Bernarda Wiechuły, płk Janusz Sermanowicz ps. „Dyzma” – ostatni żyjący z kompanii Ludwika Wiechuły, kpt. Zdzisław Kowalski ps. „Wiśnia” – żołnierz Antoniego Hedy „Szarego”, Krzysztof Obratański – Burmistrz Miasta i Gminy Końskie oraz Jakub Kowalski – autor książki pt. Cichociemni od „Szarego”.

Sobotnią część obchodów zakończył wieczór wspomnień w Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy Końskie im. Cezarego Chlebowskiego, gdzie odbyła się premiera książki Wydawnictwa Arslibris pt. Cichociemni od „Szarego”. Historia braci Wiechułów autorstwa Jakuba Kowalskiego.

Źródła:

1. Kowalski J., Cichociemni od Szarego. Historia braci Wiechułów, Końskie 2024
2. Bernard Augustyn Wiechuła [w:] wikipedia, źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Bernard_Wiechuła
3. Bernard Wiechuła – Ciechociemny, [w:] Cichociemni elita dywersji, źródło: https://elitadywersji.org/bernard-wiechula-cichociemny/
4. Bernard Wiechuła, Tabliczki informacyjne dotyczące działalności Armii Krajowej i jej żołnierzy, [w:] armiakrajowa.home.pl, źródło: https://armiakrajowa.home.pl/szzak/tabliczki/702.html
5. ppor. Bernard Wiechuła ps. Maruda, [w:] Portal Polskiego Radia SA, źródło: https://www.polskieradio.pl/287/5693/artykul/1700894,ppor-bernard-wiechula-ps-maruda (dostęp 23.04.2025 r.)
6. Bernard Wiechuła, [w:] Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Mrągowie, źródło: https://ckziumragowo.pl/szkolne-artykuly/2020/Bernard-Wiechuła (dostęp 23.04.2025 r.)
7. Konecki Wrzesień 2024, źródło: https://umkonskie.pl/konecki-wrzesien-2024/ (dostęp 21.04.2025 r.)