Bernard Wiechuła vel „Janusz Dębicki”, vel „Bernard Słota”, ps. „Maruda”, „Kusy” – harcerz, doktor nauk chemicznych, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, oficer Armii Krajowej w Okręgu Radomsko-Kieleckim AK „Jodła”, cichociemny, kapitan Wojska Polskiego.

Urodził się 30 lipca 1920 r. w Katowicach. Syn Franciszka – górnika, uczestnika trzech Powstań Śląskich i Elżbiety z domu Lewan. Miał 2 braci: Henryka i bliźniaka Ludwika. Przed wybuchem II wojny światowej ukończył Państwowe Gimnazjum i Liceum w Katowicach, był aktywnym działaczem Związku Harcerstwa Polskiego, w 1938 r. otrzymał stopień podharcmistrza.

W 1940 r. wyjechał wraz z bratem Bernardem pod pretekstem podjęcia studiów w Rzymie. Bracia przez Wiedeń i Mediolan przedostali się do Rzymu, a następnie po wyrobieniu polskich paszportów i uzyskaniu niezbędnych wiz – do Francji, do której przybyli 4 lutego 1940 r. Wstąpili do Polskich Sił Zbrojnych i otrzymali przydział do 1 kompanii saperów 2 Dywizji Strzelców Pieszych. Odkomenderowano ich do Szkoły Podchorążych Rezerwy Saperów w Saint Gammes k. Angers. Po kapitulacji Francji zostali ewakuowani do Wielkiej Brytanii. Z dniem 3 maja 1941 r. ukończyli Kurs Szkoły Podchorążych Saperów w Dundee, awansowani do stopnia kaprala podchorążego. Skierowani do służby w 1 Brygadzie Strzelców.

W dniu 8 kwietnia 1943 r. bracia złożyli deklaracje o ochotniczym zgłoszeniu się do służby w Kraju. Rozkazem z dnia 7 maja 1943 r. zostali przeniesieni do 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Odbyli szereg szkoleń. W dniu 4 sierpnia 1943 r. zostali zaprzysiężeni na rotę Armii Krajowej.

Bernard Wiechuła został przerzucony do kraju w nocy z 16 na 17 września 1943 r. w ramach operacji Neon 3 lotem z lotniska RAF Tempsford na placówkę odbiorczą w okolicach Tłuszcza. Po „aklimatyzacji” w Warszawie przydzielony do Zgrupowań Partyzanckich AK Jana Piwnika „Ponurego” w Górach Świętokrzyskich. W listopadzie 1943 r., na wniosek „Ponurego”, skierowany jako instruktor Kedywu Okręgu Kielce AK pod dowództwo cc Jana Rogowskiego „Czarki”. W styczniu 1944 r. na skutek aresztowania „Czarki” Bernard zmuszony był do ukrywania się. W marcu 1944 r. otrzymał przydział do oddziału por. Mieczysława Tarchalskiego „Marcina” w Inspektoracie Rejonowym Częstochowa, gdzie pełnił funkcję instruktora dywersji. Trafił na teren powiatu włoszczowskiego, przeszkolił 17 patroli saperskich.  W lipcu 1944 r. został zastępcą dowódcy kompanii wchodzącej w skład 74 pp 7 DP Leg. AK. Do połowy sierpnia 1944 r. wziął udział w kilku drobnych akcjach bojowych.

Koncentracja sił w ramach akcji „Burza” doprowadziła do spotkania braci Wiechułów. Bernard został przydzielony do kompanii wchodzącej w skład II batalionu 3 pp Leg. AK, którą dowodził ppor. Ludwik „Jeleń”. Odtąd bracia służyli razem walcząc m.in. pod Grodziskiem, Radoszycami, Trawnikami, Szewcami, w lasach przysuskich i niekłańskich. Po częściowej demobilizacji oddziałów z końcem 1944 r. bracia zostali oddelegowani w okolice Chlewisk do ochrony radiostacji.

Awansowany do stopnia porucznika z dn. 1 stycznia 1945 r. W pierwszych dniach stycznia skierowany jako komendant walki czynnej do Częstochowy. Wkroczenie sowietów przekreśliło dalsze działania. Bernard nawiązał jeszcze kontakt z matką Elżbietą i udzielił w jej domu w Katowicach schronienia dla ppłk. Wojciecha Borzobohatego „Wojana” oraz mjr. Bolesława Jackiewicza „Łabędzia”. W maju 1945 r. otrzymał rozkaz ewakuowania się na zachód i skontaktowania z władzami polskimi w Londynie.

Wyjechał z Polski. Przez Czechosłowację i Francję dotarł do Wielkiej Brytanii, gdzie zameldował się w Oddziale Specjalnym Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie, został skierowany do ośrodka szkoleniowego saperów.

Zdecydował się podjąć studia na wydziale chemicznym Uniwersytetu w Leeds w Wielkiej Brytanii, znajdując także czas na pracę zarobkową. Doskonale napisaną pracę dyplomową obronił w lipcu 1950 r. uzyskując od razu tytuł doktora. Pracował w British Ceramic Research Association w Stroke-on-Trent.

W maju 1952 r. wyemigrował z rodziną do Kanady. Mieszkali początkowo w Montrealu, gdzie Bernard podjął pracę w firmie Dominion Tar and Chemical Company. W 1954 r. rozpoczął pracę w Imperial Oil Ltd. przeprowadzając się jednocześnie z rodziną do Sarni. Po krótkim pobycie w San Francisco związanym z pracą, powrócił do Sarni. W Imperial Oil pracował do emerytury, na którą przeszedł w 1985 r.

Przyjeżdżał do Polski, utrzymywał kontakt z rodziną i środowiskiem partyzanckim.

W dniu 21 września 1949 r. zawarł związek małżeński z Margaret Mary Byron (1928-1983) w Leeds w Wielkiej Brytanii. Mieli troje dzieci: Damiana (ur. 1950 r.), Marka (ur. 1953 r.) oraz Gabrielę (ur. 1955 r.). W listopadzie 1983 r. ożenił się po raz drugi z Maureen Rogers.

Zmarł 7 czerwca 2000 r. w Hamilton, spoczywa na Resurrection Cemetery w Hamilton (Ontario).

Otrzymane odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie
• Medal Wojska
• Krzyż Armii Krajowej
• Médaille Commémorative Française de la Guerre 1939–1945 (Medal Pamiątkowy Wojny 1939–1945, Francja)
• King’s Medal for Courage in the Cause of Freedom (Królewski Medal za Odwagę w Sprawie Wolności, Wielka Brytania)
• Defense Medal (Medal Obrony, Wielka Brytania)
• War Medal 1939–1945 (Medal Wojny 1939-1945, Wielka Brytania)

Każdego roku, niezmiennie od ponad 30 lat, Samorząd Miasta i Gminy w Końskich organizuje uroczyste obchody Koneckiego Września. Wydarzenie to przypomina sylwetki walczących o wolność i niepodległość naszego kraju. Patriotyczny, religijny i kulturalny charakter obchodów podkreślają szczególne oprawy Apelu Poległych, Mszy św. w intencji Ojczyzny, premiery książek oraz koncerty i spektakle słowno-muzyczne. W 2024 r. uroczystości Koneckiego Września uświetniła obecność członków rodzin braci Ludwika i Bernarda Wiechułów. Tablicę z nazwiskami bohaterów w kwaterze poświęconej partyzantom na cmentarzu parafialnym w Końskich odsłonili: Danuta Holgate – córka Ludwika Wiechuły, Gabriela Byron – córka Bernarda Wiechuły, płk Janusz Sermanowicz ps. „Dyzma” – ostatni żyjący z kompanii Ludwika Wiechuły, kpt. Zdzisław Kowalski ps. „Wiśnia” – żołnierz Antoniego Hedy „Szarego”, Krzysztof Obratański – Burmistrz Miasta i Gminy Końskie oraz Jakub Kowalski – autor książki pt. Cichociemni od „Szarego”.

Sobotnią część obchodów zakończył wieczór wspomnień w Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy Końskie im. Cezarego Chlebowskiego, gdzie odbyła się premiera książki Wydawnictwa Arslibris pt. Cichociemni od „Szarego”. Historia braci Wiechułów autorstwa Jakuba Kowalskiego.

Źródła:

1. Kowalski J., Cichociemni od Szarego. Historia braci Wiechułów, Końskie 2024
2. Bernard Augustyn Wiechuła [w:] wikipedia, źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Bernard_Wiechuła
3. Bernard Wiechuła – Ciechociemny, [w:] Cichociemni elita dywersji, źródło: https://elitadywersji.org/bernard-wiechula-cichociemny/
4. Bernard Wiechuła, Tabliczki informacyjne dotyczące działalności Armii Krajowej i jej żołnierzy, [w:] armiakrajowa.home.pl, źródło: https://armiakrajowa.home.pl/szzak/tabliczki/702.html
5. ppor. Bernard Wiechuła ps. Maruda, [w:] Portal Polskiego Radia SA, źródło: https://www.polskieradio.pl/287/5693/artykul/1700894,ppor-bernard-wiechula-ps-maruda (dostęp 23.04.2025 r.)
6. Bernard Wiechuła, [w:] Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Mrągowie, źródło: https://ckziumragowo.pl/szkolne-artykuly/2020/Bernard-Wiechuła (dostęp 23.04.2025 r.)
7. Konecki Wrzesień 2024, źródło: https://umkonskie.pl/konecki-wrzesien-2024/ (dostęp 21.04.2025 r.)