Biograficzny Internetowy Słownik Ziemi Koneckiej

Tworzyański Bojomir Józef (1917-2014)

Tworzyański Bojomir Józef „Ostoja”, „Andrzej”.

Urodził się 17 lipca 1917 r. w Stąporkowie. Syn Bohdana Józefa Tworzyańskiego (1882-1942) i Natalii z d. Fabickiej (1891-1943). Rodzina Tworzyańskich zamieszkała ok. 1927 r. na Koczwarze we wzniesionym wspólnymi siłami domu, który stoi do dnia dzisiejszego.

Bojomir był uczniem Gimnazjum im. św. Stanisława Kostki w Końskich. Po ukończeniu 6 klas został przeniesiony do Gimnazjum im. Ignacego Paderewskiego w Poznaniu, które ukończył w 1938 r. Wstąpił do Zawodowej Szkoły Oficerów Artylerii w Toruniu. Kampanię obronną 1939 r. odbył w 7 pułku artylerii polowej w Częstocho­wie, gdzie odbywał praktyki jako podchorąży drugiego rocznika. Po zakończeniu działań zbrojnych powrócił do Końskich.

Od połowy listopada 1939 r. związany był z grupą wydającą w Końskich konspiracyjny biuletyn. Z biegiem czasu kierownictwo nad grupą przejął jego brat Tomir Tworzyański „Borsuk”. Grupa nawiązała kontakt z Janem Stoińskim ps. „Górski”, tworzącym struktury Okręgu Bojowego Kielce. Pod koniec 1940 r. struktury zostały podporządkowane Służbie Zwycięstwu Polsce. Grupa utworzyła trzon referatu VI Komendy Obwodu Końskie – Biuro Informacji i Propagandy, którego szefem został „Borsuk”. Zajmował się wydawaniem biuletynu, który otrzymał nazwę „Sprawy Polskie”. Drukarnia została umieszczona w domu Tworzyańskich na Koczwarze. Od lata 1940 r. należał do specjalnej grupy powołanej przy Komendancie Obwodu. Zajmował się m.in. wyszukiwaniem miejsc na zrzutowiska.

W nocy z 1 na 2 listopada 1942 r. dom na Koczwarze został oto­czony przez Niemców. Był to efekt zdrady Maksymiliana Szymańskiego „Relampago”. Bojomir Tworzyański „Ostoja” oraz inni konspiratorzy opuścili dom osłaniani ogniem „Borsuka”, który poległ w walce. 

W grudniu 1942 r. Bojomir wyjechał do Warszawy, gdzie dostał przydział do Okręgu Nowogródzkiego AK. Został awansowany do stopnia podporucznika. Od 1 czerwca 1943 r. był Komendantem Obwodu AK Szczuczyn. Od 15 marca 1944 r. do początku kwietnia 1944 r. dowodził 7 batalionem 77 pp AK. Później przekazał dowództwo Janowi Piwnikowi „Ponury”, a sam dowodził 1 kompanią tego batalionu. Po śmierci „Ponurego” (16 czerwca 1944 r.) ponownie objął dowództwo batalionu. Brał udział w Operacji „Ostra Brama”. Zagrożony rozbroje­niem uciekł na zachód. Dotarł do Otwocka k. Warszawy.

Latem 1945 r. zagrożony aresztowaniem przez NKWD wyjechał nielegalnie do Czech, a następnie dotarł do 2-go Korpusu gen. Andersa we Włoszech. Po krótkim pobycie we Włoszech wyemigrował do Anglii, gdzie poznał Marię Wymysłowską, z zawodu pielęgniarkę, z którą zawarł związek małżeński. Mieli trzech synów: Tomira (ur. 1949 r.), Andrzeja (ur. 1958 r.) i Piotra (ur. 1960 r.).

Ukończył studia inżynierskie na Politechnice w Londynie. W 1955 r. zrezygnował z pracy w Metropolitan-Vickers w Wielkiej Brytanii i wyemigro­wał z rodziną do Kanady. Po pracy w General Electric, Underwood i McLellan założył własną firmę inżynierską, którą prowadził ze swoimi synami.

Autor książki „Tak jak pamiętam : AK – Ziemia Konecka i Nowogródzka 1939-1945”.

Zmarł 25 września 2014 r. w Toronto w Kanadzie. Został pochowany na cmentarzu Holy Cross Cemetery w Thornhill. Na cmentarzu parafialnym w Końskich znajduje się symboliczna mogiła Bojomira Tworzyańskiego.

Odznaczenia:

  • Krzyż Walecznych (2-krotnie: w 1943 r. i w 1944 r.)
  • Krzyż AK
  • Medal Wojska Polskiego
  • Krzyż Partyzancki
  • Odznaka Honorowa dla Oficerów (Równorzędnych) i Szeregowych za Rany i Kontuzje

Źródła:

  • Bojomir Józef Tworzyański. Nota biograficzna, oprac. bratanek Bohdan Tworzyański (październik 2018), mps w archiwum BPMiG Końskie.
  • Borzobohaty W., „Jodła”. Okręg Radomsko-Kielecki ZWZ–AK 1939–1945, Warszawa 1988.
  • Chlebowski C., Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie, Warszawa 2017.
  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 1, Mieszkańcy Końskich w Kampanii Wrześniowej, Końskie 2004.
  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 3, Konspiracja konecka 1939-1943, Końskie 2005.
  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 4, Konspiracja konecka 1943-1945, Końskie 2006.
  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 5, Konspiracja konecka 1939-1945. Struktury terenowe : podobwody i placówki, Końskie 2007.
  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Wroniszewski J.K., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 6, Konecka księga pamięci, Końskie 2008.
  • Sasal–Sadowska H., W poszumie lasów koneckich. Tajne nauczanie, walka, martyrologia nauczycieli i młodzieży w powiecie koneckim w okresie okupacji 1939-1945, Kraków-Wrocław 1983.
  • Tworzyański B., Tak jak pamiętam. AK – Ziemia Konecka i Nowogródzka 1939-1945,  Warszawa 1995.
  • Bojomir Józef Tworzyanski, [w:] Legacy.com, źródło: https://www.legacy.com/obituaries/thestar/obituary.aspx?n=bojomir-jozef-tworzyanski&pid=172596124&fhid=3590
  • Tworzyański Bojomir, [w:] AK Okręg Kielce.pl, źródło: http://akokregkielce.pl/tworzyanski-bojomir.html
Autor: Kania Karina, Nowak Jan