Biograficzny Internetowy Słownik Ziemi Koneckiej

Szymański Jan (1884-1931)

Urodził się 30 września 1884 r. W 1910 r. ukończył Wyższą Szkołę Handlową w Lipsku. Był nauczycielem, dyrektorem, burmistrzem i wielkim społecznikiem.

Do wybuchu I wojny światowej kierował w Końskich działalnością założonego przez siebie Towarzystwa Wzajemnego Kredytu.

Jego niewątpliwie jedną z największych zasług było utworzenie gimnazjum w Końskich. Po wyparciu z Królestwa Kongresowego Rosjan w 1915 r. miasto znalazło się pod okupacją austro-węgierską. Względnie liberalna polityka w sprawach narodowościowych nowych okupantów pozwoliła miejscowemu społeczeństwu podjąć starania o utworzenie pełnej ośmioletniej szkoły średniej.

W lipcu 1915 r. powstał Komitet Organizacyjny (przekształcony później w Komitet Obywatelski) miasta Końskie. W jego skład weszli: Aleksander Wiszniewski (pierwszy dyrektor szkoły), Jan Szymański i 17 innych obywateli miasta, m.in. Juliusz hr. Tarnowski, Bolesław Makulski, Stanisław Wodziński, Henryk Romaszkiewicz, Józef Wajnberger i Izaak Blumberg. 1 września 1918 r. nastąpiło uroczyste otwarcie Gimnazjum im. św. Stanisława Kostki Komitetu Obywatelskiego w Końskich (od 1921 r. do 1929 r. Państwowe Gimnazjum Męskie im. św. Stanisława Kostki w Końskich). Jan Szymański początkowo uczył w nim języka polskiego, a następnie w latach 1917 – 1923 piastował funkcję dyrektora szkoły[1]. W tym czasie jako radny zasiadał także w radzie miejskiej.

W marcu 1924 r. został mianowany komisarzem rządowym konec­kiego magistratu. Po dwóch miesiącach radni powołali go na stanowisko burmistrza Końskich[2]. Stanowisko to pełnił przez 7 lat. Będąc włodarzem miasta bardzo dbał o właściwą edukację młodzieży i czynił osobiście starania o utworzenie gimnazjum koedukacyjnego. Kiedy magi­strat otrzymał w lipcu 1928 r. negatywną odpowiedź na prośbę, skiero­waną w tej sprawie (wysłaną na podstawie uchwały Rady Miejskiej z 25 sierpnia 1927 r.) zMinisterstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie, burmistrz Jan Szymański w listopadzie 1928 r. podjął kolejne starania. Udał się m.in. osobiście do Krakowa, do Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego, któremu w tym czasie podlegało szkolnictwo na terenie ówczesnego województwa kieleckiego. Zabiegi te przyniosły pożądany przez władze miasta skutek i od nowego roku szkolnego 1929/1930 zaczęło w Końskich funkcjo­nować Państwowe Gimnazjum Koedukacyjne im. św. Stanisława Kostki (nazwa ta obowiązy­wała do 1937 r.). Do trzech klas pierwszych przyjęte zostały także dziewczęta[3].

Burmistrz Jan Szymański, mimo licznych obowiązków służbowych, był bardzo aktywnym działaczem społecznym. Należał do wielu organizacji i pełnił w nich ważne funkcje, m.in.: członek Zarządu Związku Wojewódzkiego Straży Pożarnych, Naczelnik I-go Rejonu i Naczelnik Straży Pożarnych w Końskich, Prezes Dozoru Szkolnego, członek Komitetu Powiatowego Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, Prezes Rady Powiatowej BBWR, Prezes Koneckiego Koła LOPP, Prezes Rady Komunalnej Kasy Oszczędności, Prezes Koneckiego Koła Prawidłowego Myślistwa, Prezes Spółdzielni Spożywczej Pracowników Państwowych i Komunalnych w Końskich, członek Zarządu Koneckiego Oddziału PCK.

Zmarł nagle w Kielcach 28 lutego 1931 r., będąc w kwiecie sił i na posterunku pracy, do końca hołdując idei: Tobie Polsko poświęcam pracę swoją do ostatniego tchu.

Stefan Jaroszyński – wiceburmistrz Końskich, w mowie żałobnej podkreślił, że Jan Szymański … był burmistrzem – ojcem miasta, jakiego nieprędko znów mieć będziemy. Był człowiekiem o kryształowej duszy i gołębim sercu, był wielkim obywatelem miłującym kraj nade wszystko i pracującym dla dobra ogólnego ponad siły i możność ludzką [4].

Pogrzeb z udziałem władz miasta, pocztów sztandarowych i wielu mieszkańców odbył się 2 marca 1931 r.

Jan Szymański spoczywa na cmentarzu parafialnym w Końskich.


[1] M. Przeniosło, Gimnazjum i Liceum w Końskich w latach 1915-1939 [w:] Dzieje koneckiego gimnazjum i liceum, pod red. A. Massal­skiego, Końskie-Kielce 1995, s. 39.

[2] K. Dorcz, Konecki Słownik Biograficzny, www.konskie.org.pl

[3] op. cit. s. 41-42.

[4] Mowa żałobna, tekst ze zbiorów K. Dorcza.

Źródła:

  • Dzieje koneckiego gimnazjum i liceum. 1915-1995, pod red. A. Massalskiego, Końskie – Kielce 1995.
  • Mowa żałobna wygłoszona przez wiceburmistrza miasta Końskich Stefana Jaroszyńskiego nad trumną św. pamięci Jana Szymańskiego, burmistrza miasta Końskich w dniu 1 marca 1931 r., msp w zbiorach Krzysztofa Dorcza.
  • Dorcz K., Jan Szymański[w:] końskie.org.pl, źródło: https://www.konskie.org.pl/2010/08/jan-szymanski.html
Autor: Jankowski Marian