Biograficzny Internetowy Słownik Ziemi Koneckiej

Proskurnicka Wanda (1894-1971)

Proskurnicka Wanda „Matka”, z d. Donnersberg.

Urodziła się 4 kwietnia 1894 r. w Stanisławowie. Była nauczycielką w Szkole Powszechnej nr 3 w Końskich.

Działalność konspiracyjną rozpoczęła w 1939 r. W mieszka­niu Proskurnickich mieścił się punkt kontaktowy Komendy Obwodu ZWZ oraz „skrzynka do góry”. W domu zainstalo­wany był odbiornik radiowy. Wanda z córką Danutą sporzą­dzała notatki z nasłuchu, które przekazy­wała zespołowi redakcyjnemu tajnej lokalnej gazetki pt. „Sprawy Polskie”.

W miesz­kaniu Proskurnickich kwaterował łącznik Marian Lewiński „Czarny”, przyby­wały tutaj także kurierki z Okręgu Radomsko-Kieleckiego ZWZ, przywożąc pocztę.

Przez cały okres okupacji „Matka” była nauczycielem tajnych kompletów w zakresie szkoły średniej.

Po wojnie, w 1947 r., wyjechała z Końskich do Lęborka, a następnie w 1949 r. do Sopotu.

Zmarła 5 sierpnia 1971 r. w Sopocie.

Odznaczenia:

  • Krzyż Armii Krajowej (pośmiertnie, 1980).

Źródła:

Archiwum rodziny Parnowskich i Lewińskich

  • List Krystyny Parnowskiej do Jana Wroniszewskiego, Gdańsk 15.04.1988 r. Kopia udostępniona przez syna Marka Parnowskiego, w archiwum BPMiG Końskie.
  • Fotografie rodzinne.

Opracowania:

  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 3, Konspiracja konecka 1939-1943, Końskie 2005.
  • Sasal-Sadowska H., W poszumie lasów koneckich. Tajne nauczanie, walka, martyrologia nauczycieli i młodzieży w powiecie koneckim w okresie okupacji 1939-1945. Kraków-Wrocław 1983.
  • Wilczur J.E., Sosny były świadkami. Ziemia konecka w latach okupacji 1939-1945, Warszawa 1982.
  • Wojnakowski L., Z dala od Wykusu, Łódź-Kielce 1988.
  • Końskie – Miasto i Gmina, [w:] AK Okręg Kielce.pl, źródło: http://akokregkielce.pl/konskie.html
  • Portal Myheritage.pl
  • Portal Genealogia.okiem.pl
  • Wywiad z p. Markiem Parnowskim, synem Krystyny Parnowskiej z d. Proskurnickiej – grudzień 2018 r.
Autor: Chochowska Zofia, Wróbel Agnieszka, Makówka Anna