Modzerowski Bogusław „Kula”, „Szczerba”

Syn Piotra i Michaliny z d. Kania, ur. 22 marca 1924 r. w Końskich. Matka była gospodynią domową. Ojciec walczył w Legionach Polskich. Po demobilizacji w 1923 r. zamieszkał w Końskich przy ul. Warszawskiej 22. Pod tym adresem mieściła się także Szkoła Powszechna nr 1, w której Piotr Modzerowski był woźnym, a Bogusław pobierał naukę.

Razem z kolegą Tadeuszem Chmielowskim należeli do ZHP. Ukończyli kursy wodzów zuchowych. Razem występowali w teatrze szkolnym. Ich wycho­wawcą był Edward Ślusarz, również rezerwista I Brygady Legionów Polskich.

W 1937 r. po ukończeniu Szkoły Powszechnej nr 1 w Końskich, rozpoczął naukę w Państwowym Gimnazjum im. św. Stanisława Kostki w Końskich. Tutaj nadal należał do ZHP. Wolne chwile spędzał na grze w siatkówkę i rowerowych eskapadach. Do września 1939 r. ukończył dwie klasy.

Jako harcerz wziął udział w wojnie obronnej 1939 r. w szeregach Gimnazjalnej Drużyny Bojowej. Pełnił funkcje pomocnicze w KRU w Końskich. Po przegranej wojnie obronnej B. Modzerowski podjął się pracy jako robotnik fabryczny. Na tajnych kompletach kontynuował naukę. W ten sposób ukończył
IV klasę gimnazjum i rozpoczął I klasę liceum.

Od 1941 r. należał do ZWZ. Przyjął pseudonim „Kula”. Otrzymał przydział do 101 plutonu ZWZ. W listopadzie 1942 r. przeszedł do Oddziału Dywersji Bojowej Komendy Obwodu AK Końskie pod dowódz­twem kpr. pchor. lotn. Zygmunta Wyrwicza „Cumulusa”, a następnie kpr. pchor. Kazimierza Chojniarza „Wacka”. W grudniu 1942 r. awansował na starszego strzelca. Po zastępczym kursie podchorążych, zorganizowanym przez Komendę Obwodu AK Końskie, 6 lipca 1943 r. awansowany został na kaprala.

Jednym z obowiązków „Kuli” w konspiracji była funkcja łącznika pomiędzy oddziałem dywersyjnym Obwodu AK Końskie a placówką AK w Smarkowie kpr. Franciszka Salaty „Huragana”. Tam zetknął się również z oddziałami GL Władysława Staromłyńskiego „Żbika” i Henryka Kozubskiego „Kalińskiego”. Za pośrednictwem „Kuli” Zygmunt Wyrwicz nawiązał kon­takty operacyjne z GL.

Wiosną 1943 r. Bogusław Modzerowski „Kula” i Lucjan Kotulski „Ikar” zostali aresztowani przez Niemców i wywiezieni na przymusowe roboty do III Rzeszy. Zdołali uciec i po dwóch tygodniach wrócili do Końskich. Od tego momentu ukrywali się, przebywając po kilka dni u kolegów z konspiracji. Ze względów bezpieczeństwa zmienił pseudonim na „Szczerba”.

Po „wsypie” w domu kpr. Tadeusza Chmielowskiego „Klona” i kpr. Tadeusza Jencza „Księdza” (12 lipca 1943 r.) ze względów bezpieczeństwa członkowie koneckiej dywersji zmuszeni zostali opuścić miasto. 14 lipca 1943 r. Modzerowski dołączył do leśnego Oddziału Dywersji Bojowej Obwodu AK Końskie. Przez kolejny miesiąc realizował zadania dywersyjne przydzielone do realizacji oddziałowi.

Po akcji na pociąg na przystanku kolejowym Wąsosz Konecki nocą 19/20 sierpnia 1943 r. wraz z całym ODB przeszedł do II Zgrupowania Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury”. W oddziale pełnił funkcję dowódcy sekcji 1 drużyny 3 plutonu „koneckiego”.

Nie wziął udziału w akcji II Zgrupowania na Końskie 31 sierpnia/1 września 1943 r. Zachorował i nie był w stanie maszerować z obozu pod Wielką Wsią. Natomiast w akcji pod Wólką Plebańską 4 września 1943 r. poprowadził szturm na wagony, w którego wyniku partyzanci zdobyli cały skład. Wyznaczony był również do akcji specjalnej w Chlewiskach nocą 12/13 września 1943 r.

Nazajutrz, 13 września 1943 r., wziął udział w akcji odwetowej II Zgrupowania przeciwko oddziałowi niemieckiej Żandarmerii pacyfikującej Smarków. Do frontal­nego ataku na otwartej przestrzeni poderwał się 3 pluton „konecki”. W trakcie natarcia Modzerowski został ciężko ranny. Z pola walki wyniósł go kpr. Mieczysław Zasada „Wrzos”. Umierającego „Szczerbę” do obozowiska doniósł kpr. Tadeusz Chmielowski „Bartek” na zmianę z braćmi Wroniszewskimi – Józefem Kazimierzem „Konradem” i Janem Zbigniewem „Zniczem”. W obozie ppor. lek. Jerzy Ryfiński „Dalski” nie był w stanie już go uratować.

Zmarł 13 września 1943 r. na skutek odniesionych w boju ran. Pochowany został na cmentarzu partyzanckim w lesie w rejonie Wólki Zychowej.

Po zakończeniu wojny 1 października 1945 r. rodzina uzyskała zezwolenie na ekshumację i przewiezienie zwłok „Szczerby” z cmentarza partyzanckiego na cmentarz parafialny w Końskich. Spoczął we wspólnej mogile ze strz. Jerzym Ciszkiem „Gryfem”.

Nie założył rodziny.

Kpr. Bogusław Modzerowski „Kula”, „Szczerba” był patronem drużyny harcerskiej działającej przy Szkole Podstawowej nr 1 w Końskich.

Odznaczenia:

• Krzyż Walecznych
• Krzyż Armii Krajowej

Źródła:

Archiwum Państwowe w Kielcach

• Zarząd Miejski w Końskich, sygn. 66
• Powiatowa Rada Narodowa w Końskich, sygn. 184.

Zbiory Tadeusza Chmielowskiego

• Chmielowski Tadeusz, Dane do noty biograficznej Bogusława Modzerow­skiego, Łódź, 20 III 2005 r.
• Chmielowski Tadeusz, Wspomnienie o Bogusławie Modzerowskim ps. „Szczerba”, Łódź, 4 III 1978 r.

Zbiory Ewy Malasińskiej

• Zezwolenie, Końskie, 1 X 1945 r.
• Pismo przewodniczącego PRN w Końskich do Piotra Modzerowskiego, Końskie, 27 III 1946