Biograficzny Internetowy Słownik Ziemi Koneckiej

Kamoda Jerzy (1927-2005)

Znakomity twórca i organizator życia fotograficznego w Kielcach, doskonały artysta fotografik. Jeden z organizatorów i wieloletni Prezes Świętokrzyskiego Towarzystwa Fotograficznego w Kielcach, wszechstronnie zasłużony, współtwórca Kieleckiej Szkoły Krajobrazu, fotografik aktywny na wielu polach, nagradzany licznymi odznaczeniami, nagrodami, medalami i wyróżnieniami.

Jerzy Kamoda urodził się 1 stycznia 1927 r. w Starej Kuźnicy na Ziemi Koneckiej. W latach okupacji hitlerowskiej mieszkał w Końskich, gdzie uczęszczał na komplety tajnego nauczania (w zakresie szkoły średniej). W tym okresie był żołnierzem Armii Krajowej, a po wojnie został członkiem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej i czynnie uczestniczył w ruchu kombatantów II wojny światowej. Był gorliwym kronikarzem spotkań, zjazdów i zebrań, nie opuszczał żadnego zgromadzenia kombatanckiego. Zawsze z nieodłącznym aparatem fotograficznym, wykonywał dokumen­tację, był kronikarzem uroczystych spotkań i apeli poległych. Za swoją postawę i działalność był wielokrotnie nagradzany odznaczeniami bojowymi i kombatanckimi.

Po wojnie Jerzy Kamoda uzyskał świadectwo maturalne w Liceum Ogólnokształcącym im. św. Stanisława Kostki w Końskich, a następnie podjął studia i w 1951 r. ukończył Wyższą Szkołę Ekonomiczną w Łodzi. Przez wiele lat pracował jako główny ekonomista w różnych przedsiębior­stwach ekonomicznych i produkcyjnych, a następnie objął posadę nauczyciela. Wykładał ekonomikę przedsiębiorstw w kilku kieleckich szkołach średnich. W 1986 r. przeszedł na emeryturę.

Fotografią zainteresował się już w okresie pobytu w Końskich, a pierwsze samodzielnie opracowane zdjęcie wykonał w 1943 r. Młodemu chłopcu z podkonec­kiej wioski pierwszych porad fotograficznych udzielał znany fotograf Antoni Borowiec. Spotkanie ze znakomitym mistrzem, znanym w latach 30. XX w. na całym świecie (dzięki aktywności A. Borowca na wystawach i salonach międzyna­ro­dowej fotografii) zapadło głęboko w pamięci Jerzego Kamody i w sposób istotny wpłynęło na całą Jego dalszą drogę fotograficzną.

W okresie studiów Jerzy Kamoda wstąpił do Polskiego Towarzystwa Fotograficznego (Oddział w Łodzi), a od 1952 r. uczestniczył w zbiorowych ogólnopolskich i regionalnych wystawach fotograficznych. Zadebiutował na Ogólnopolskiej Wystawie Fotografii Przyrodniczej w Poznaniu, przedsta­wiając temat „Puszcza Jodłowa”. Temat ten był stale wykorzystywany w następnych okresach pracy kieleckiego fotografika. Kolejne fotografie eksponował na IV Dorocznej Wystawie Amatorskiej Fotografii Artystycznej PTF w Łodzi. Do końca życia pozostał wierny tematom przyrody i krajobrazu.

W roku 1955 Jerzy Kamoda zainicjował i był jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Fotograficznego Oddział w Kielcach. Od początku przyjął społeczną funkcję w zarządzie tego stowarzyszenia, a wkrótce przyjął funkcję Prezesa Zarządu i wypełniał ją nieprzerwanie przez piętnaście lat. W tym czasie zorganizował kilkadziesiąt imprez fotograficznych, wystaw, konkursów, szkoleń fotograficznych, spotkań z artystami itp. W 1961 r. Kielecki Oddział PTF został przekształcony w posiadające osobowość prawną Świętokrzyskie Towarzystwo Fotograficzne w Kielcach. Kieleccy fotograficy uzyskali wysoką pozycję w kraju, co zostało dobitnie potwierdzone powstaniem Kieleckiej Szkoły Krajobrazu. W tym czasie Jerzy Kamoda był również aktywnym Członkiem Rady Federacji Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce (z siedzibą w Warszawie). Był rzecznikiem i doprowadził do zorganizowania w Kielcach I Ogólnopolskiej Wystawy Krajobrazu Polskiego w 1968 r. Impreza weszła w kalendarz stałych imprez kulturalnych w Polsce. W Kielcach odbyło się 14 wystaw „Biennale Krajobrazu Polskiego”, zaliczanego do najpoważniejszych krajowych imprez fotograficznych.

W 1976 r. Jerzy Kamoda został członkiem rzeczywistym Związku Polskich Artystów Fotografików, gdzie nadal rozwijał aktywność twórczą oraz społeczną działalność organizacyjną. Znalazł się w gronie współzało­życieli Okręgu Święto­krzyskiego ZPAF w Kielcach i pełnił w nim funkcję Przewodniczącego oraz Członka Okręgowej Komisji Kwalifikacyjnej. Równolegle pełnił funkcję Wiceprezesa, a następ­nie Sekretarza Zarządu Okręgu (przez kilka kadencji).

W latach 1980-1982 pełnił funkcję Członka Komisji Rewizyjnej ZPAF w Warszawie. W 1983 r. uzyskał nominację Ministra Kultury i Sztuki Nr 1318 na rzeczoznawcę ds. oceny i wyceny dzieł sztuki fotograficznej.

Fotografie Jerzego Kamody obecne były na wielu krajowych i zagranicz­nych wystawach oraz prawie we wszystkich albumach regionalnych o Ziemi Świętokrzyskiej. Twórczość fotograficzna J. Kamody charakteryzuje się spokojem i powagą, a prostota zastosowanych środków formalnych wspo­maga dokumentalny wyraz fotogramów. Zarówno estetyka, jak i warsztat podporządkowane były naczelnej idei dokumentowania obrazu świata. Ingerencja autora zwykle ograniczała się do zauważenia obiektu, wyboru najkorzystniejszego stanowiska obserwacyjnego oraz najkorzystniejszego oświetlenia. Autor dbał o walory kompo­zycji, najczęściej stosował klasyczną formułę „złotego podziału”, niekiedy wprowadzał układ centralny (przy fotografii katalogowej), czasem dynamizował układ (elementy skośne lub „po przekątnej”), a także z upodobaniem stosował kompozycję deseniową.

Za osiągnięcia twórcze i za społeczną pracę organizacyjną Jerzy Kamoda był wielokrotnie nagradzany najwyższymi honorami. Między innymi otrzymał Złoty Krzyż Zasługi (1964 r.) oraz Odznakę „Zasłużony Działacz Kultury” (1975 r.).

Bogaty program działalności zawodowej i społecznej w niczym nie osłabiał zaangażowania twórczego. Jerzy Kamoda namiętnie fotografował lasy i pola świętokrzyskie. Do ostatnich dni był aktywny i twórczy.

Zmarł 24 marca 2005 r. Pogrzeb odbył się 30 marca na Cmentarzu Komunalnym w Cedzynie. Artysta spoczął w Alei Zasłużonych Kombatantów II wojny światowej.

Źródła:

  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 2, Mała wojna majora Hubala, Końskie 2005.
  • Pierściński P., Jerzy Kamoda 1927-2005. Odszedł artysta, „Słowo Ludu” 2005, nr 73.
  • Pierściński P., Jerzy Kamoda. Wspomnienie1927-2005. Z aparatem wśród pól i lasów świętokrzyskich,  „Dedal” 2005, nr 3 (06).
  • Pierściński P., Pola pejzażu. Wspomnienia, Kielce 2009.
Autor: Kowalczyk Dariusz