Biograficzny Internetowy Słownik Ziemi Koneckiej

Firkowska Stefania Józefa (1925-1946?)

Firkowska Stefania Józefa „Felek”.

Urodziła się 20.09.1925 r. Uczęszczała do 7-klasowej Szkoły Powszechnej nr 1 w Końskich. Podczas okupacji niemiec­kiej służyła jako st. strz. „Felek” w oddziale party­zanc­kim NSZ kpt. Józefa Wyrwy „Starego”. Bywała łącz­niczką i kurierką, a także zwykłym strzelcem wykonującym zadania bojowe, czy też podoficerem dyżurnym oddziału. Od 4.10.1944 r. i przyłączenia w Górkach Niemojewskich opodal Żarnowa oddziału NSZ kpt. „Starego” do 25. Pułku Piechoty AK pod dowództwem mjr. Rudolfa Majewskiego „Leśniaka”, formalnie rzecz biorąc wszyscy jego dotych­cza­sowi podwładni stali się żołnierzami AK. Oddział został przemianowany na 5. kompanię strzelecką w II batalionie, a kpt. „Stary”, jako dowódca tego batalionu równocześnie nadal dowodził kompanią. Stefania przeszła przeszkolenie sanitarne i objęła obowiązki sanitariuszki w swojej kompanii. Częściej też nazywano ją „Steńką”. Szlak bojowy pułku wiódł odtąd przez: Widuch (5 X) – Rożenek – Piła – Widuch (bitwa 23 X) – Górki Niemojewskie – Biały Ług (bitwa 27 X) – Bulianów – Górki Niemojewskie – leśn. Huta w lasach przysuskich (bitwa 4 XI) – Boków (bitwa 5 XI) – Kamieniarska Góra – Jan Dziadek – Wincentów-Brody (bitwa 8 XI) – Górki Niemojewskie (rozwiązanie pułku 9 XI).

W ciągu tych 37 dni „Felek” uczestniczyła w 5 poważnych bojach toczonych siłami niemal całego pułku, w których ogółem było kilkudziesięciu zabitych i wiele dziesiątek rannych partyzantów. Stefania w partyzantce poznała sierż. Tadeusza Bartosiaka „Tadeusz”, który okazał się miłością jej życia. Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej w styczniu 1945 r. powróciła do domu rodzinnego, natomiast „Tadeusz”, będąc zagrożonym represjami ze strony nowych władz, powrócił do lasu i działał w partyzantce powojennej.

Gdy w styczniu 1946 r. Stefania i jej narzeczony Tadeusz Bartosiak planowali ślub, nagle 8 stycznia Tadeusz został aresztowany przez UB w nieznanych okolicznościach i osadzony w areszcie w Opocznie. Stefania podjęła starania o jego uwolnienie z więzienia. W dniu 19 kwietnia 1946 r. Tadeusz uciekł z aresztu (ucieczka była przygotowana najprawdopodobniej przez Stefanię). Narzeczeni jednak już się nie spotkali. Tuż przed Wielkanocą w 1946 r. Stefania Firkowska została uprowadzona w Skotnikach i zamordowana przez funkcjonariuszy PUBP z Końskich. Jej ciała nigdy nie znaleziono.

7 września 2009 r. na cmentarzu przykościelnym w Skotnikach z inicjatywy Stowarzyszenia Orląt AK z Kielc odsłonięty został kamień memorialny poświęcony Stefanii Firkowskiej.

Źródła:

  • Zawadzki W., Tajemnice Diablej Góry. Historia wyklętej miłości,  Końskie 2017.
  • Bednarz I., Nazywali ją „Feluś” [w:] końskie.org.pl, źródło: https://www.konskie.org.pl/2011/03/nazywali-ja-felus.html#more
  • Bednarz I., Zbrodnia dokonana na 21-letniej łączniczce Armii Krajowej czeka na wyjaśnienie od 60 lat, [w:] echodnia.eu, źródło: https://echodnia.eu/swietokrzyskie/zbrodnia-dokonana-na-21letniej-laczniczce-armii-krajowej-czeka-na-wyjasnienie-od-60-lat/ar/8643543
  • Zawadzki W., Firkowska Stefania Józefa [w:] Przedborski Słownik Biograficzny, źródło: http://psbprzedborz.pl/firkowska-stefania-jozefa/ [dostęp 14.06.2018]
  • Zawadzki W., Pamięci Stefanii, Józefa, Stefana i Jana Firkowskich [w:] Przedborski Słownik Biograficzny, źródło: http://psbprzedborz.pl/pamieci-stefanii-jozefa-stefana-i-jana-firkowskich/ [dostęp 14.06.2018]
Autor: Cichoński Ryszard