Czerwiński Jerzy „Grey”

Urodzony 23 stycznia 1925 r. w Końskich. W okresie II wojny światowej związany z konspiracją, członek AK, ps. „Grey”. Zaprzysiężony w 1941 r. Członek plutonu 201 zorganizowa­nego w Końskich od 1941 r. pod dowódz­twem Andrzeja Malanowicza „Wicher”. Łącznik koneckiej komendy obwodu, brał także udział w kolpor­tażu prasy podziemnej „Sprawy Polskie”. Członek Oddziału Dywersji Bojowej Obwodu AK Końskie pod dowództwem Zygmunta Wyrwicza „Cumulusa”. W nocy z 2 na 3 listopada 1942 r. ubezpieczał akcję opanowa­nia więzienia w Końskich od strony ulic: Łaziennej, Szymańskiego i Dolnej. Awansowany do stopnia kaprala z dniem 4 lipca 1943 r. po ukończeniu Zastępczego Kursu Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty. Od lipca 1943 r. członek oddziału Kazimierza Chojniarza „Wacka”, w którym pełnił funkcję dowódcy jednej z dwóch sekcji w drużynie kpr. Mieczysława Zasady „Wrzosa”. Strzelec 3 plutonu („koneckiego”) pod dowództwem kpr. Tadeusza Jencza „Allana” w strukturach II Zgrupowania ppor. cc Waldemara Szwieca „Robota”, które wchodziło w skład Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury”. Żołnierze oddziału uczestni­czyli w akcjach sabotażowych i dywersyjnych, m.in. w opanowa­niu miasta Końskie w nocy z 31 sierpnia na 1 września 1943 r. Żołnierz II batalionu 3 pp Leg. AK.

Po wojnie był pracownikiem umysłowym w Koneckich Zakładach Odlewni­czych, w dziale zaopatrzenia.

Był członkiem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację; w latach 1972 – 1976 wiceprezes i przewodniczący komisji socjalno-bytowej w Zarządzie Koła Miejskiego ZBoWiD w Końskich. Członek Zarządu Klubu STAL Końskie (Neptun Końskie) oraz członek Ligi Ochrony Kraju.

Ożenił się z Haliną z d. Nowińską, z którą miał dwoje dzieci: Krystynę i Janusza.

Zmarł 7 kwietnia 1980 r., spoczywa na cmentarzu w Końskich.

Odznaczenia:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Partyzancki

Źródła:

Archiwum prywatne rodziny Czerwińskich:

• Książeczka wojskowa Stefana Czerwińskiego.
• Oświadczenie Tadeusza Chmielowskiego, Jerzego Czerwińskiego i Stanisława Kołodziejczyka z ich podpisami (mps).

Opracowania:

• Borzobohaty W., „Jodła”. Okręg Radomsko-Kielecki ZWZ–AK 1939–1945, Warszawa 1988.
• Chlebowski C., Cztery z tysiąca, Warszawa 1981.
• Chlebowski C., Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie, Warszawa 2017.
• Jedynak M., Niezależni kombatanci w PRL. Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury”–„Nurt” (1957–1989), Kielce–Kraków 2014.
• Jedynak M., Robotowcy 1943. Monografia II Zgrupowania Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury”, Końskie 2007.
• Jokiel J., Wróciłem „najkrótszą drogą”, Warszawa  1989.
• Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 3, Konspiracja konecka 1939-1943, Końskie 2005.
• Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 4, Konspiracja konecka 1943-1945, Końskie 2006.
• Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Wroniszewski J.K., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 6, Konecka księga pamięci, Końskie 2008.
• Sasal–Sadowska H., W poszumie lasów koneckich. Tajne nauczanie, walka, martyrologia nauczycieli i młodzieży w powiecie koneckim w okresie okupacji 1939-1945, Kraków-Wrocław 1983.
• Wilczur J.E., Sosny były świadkami. Ziemia konecka w latach okupacji 1939-1945, Warszawa 1982.
• Informacja o więźniach [w:] auschwitz.org, źródło: http://www.auschwitz.org/muzeum/informacja-o-wiezniach/

Wywiady:

• Wywiad z p. Januszem Czerwińskim, synem Jerzego Czerwińskiego –  październik 2018 r.