Biograficzny Internetowy Słownik Ziemi Koneckiej

Ciszek Feliks (1892-1976)

Feliks Ciszek urodził się w 1892 r. Nauki pobierał w placówce prowadzo­nej przez Polską Macierz Szkolną. Zachowana cenzura z 1907 r., promująca go z nagrodą do oddziału trzeciego, dowodzi że był dobrym uczniem. Tym sposobem, po zakończeniu nauki, Feliks stał się, jak na owe czasy, dość światłym człowiekiem i – co ważne – wychowanym w duchu patriotycznym, w poczuciu, że Polska powinna być niepodległa i należy o nią walczyć.

Kiedy w okresie I wojny światowej zaczęła działać Polska Organizacja Wojskowa (POW) pod wodzą Józefa Piłsudskiego, Feliks Ciszek z zaangażowaniem włączył się w jej tworzenie w Końskich i okolicy, o czym wspomina Kazimierz Kapel w książce „Moje kartki 1903-1920 : pamiętnik Legionisty”.

W tym też czasie Feliks założył rodzinę. Jego żoną została Florentyna z Ceckich. Młodzi małżonkowie podjęli decyzję o budowie domu na otrzymanej w spadku parceli w podkoneckim Izabelowie. Zajmowali się prowadze­niem niewiel­kiego gospodarstwa rolnego, jednak uprawa roli nie dawała szans na godziwe utrzymanie młodej rodziny. Feliks Ciszek podjął pracę w odlewni żeliwa „Neptun”, należącej do J. Mintza.

Wrodzona aktywność i społecznikowski charakter Feliksa Ciszka wpłynęły na jego decyzję o włączeniu się do organizowania struktur Związku Zawodowego Metalowców w koneckich fabrykach. Jego aktywność szczególnie zauważalna stała się w czerwcu 1936 r., kiedy w koneckiej fabryce „Neptun” wybuchł strajk – najostrzejszy i najdłużej trwający w okresie międzywojennym na obszarze Zagłębia Staropolskiego. Delegatem ponad 700-osobowej załogi do rozmów z władzami był m.in. Feliks Ciszek. Jego odpowiedzialna, ale i niezłomna postawa przyczyniła się do zażegnania konfliktu i uzyskania podwyżek płac. Feliks Ciszek stanął wtedy (1936-1939) na czele powiatowego zarządu Związku Metalowców (skupiającego 1800 robotników). Wspierał też w kierowaniu koneckim komitetem Polskiej Partii Socjalistycznej Edwarda Osóbkę–Morawskiego, późniejszego Premiera Rządu Tymczasowego RP. Z ich inicjatywy powstało Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego (TUR), którego celem było prowadzenie wśród robotników działalności oświatowej, kulturalnej i samokształcącej.

Jesienią 1944 r. Feliks Ciszek włączył się w działania konspiracyjnej rady zakładowej odlewni „Neptun”; ważnym zadaniem rady miało być zabezpieczenie fabryki przed zniszczeniem w czasie wycofywania się wojsk niemieckich, maszyn i urządzeń przed dewastacją, wywiezieniem bądź pożarem.

Zaangażowanie F. Ciszka dostrzegały nowe władze powojennej Polski. Przedstawiciele miejscowych władz chcieli wykorzystać jego autorytet w budowa­niu na Konecczyźnie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (było to w 1948 r.), jednak Ciszek nie zaangażował się w tę działalność i odmówił wstąpienia w szeregi partii. Stracił w tym też czasie możliwość społecznego i politycznego działania, ale zachował godność i mógł więcej czasu poświęcić swojej rodzinie oraz pracy w przydomowym gospodarstwie rolnym.

Małżonkowie Feliks i Florentyna mieli ośmioro dzieci: Irena (1917), Zofia (1919), Zdzisława (1925), Halina (1927), Waldemar (1929), Barbara (1930), Jadwiga (1934) i Lech (1936).

Feliks Ciszek zmarł 7 lutego 1976 r. Spoczywa na koneckim cmentarzu u boku swojej żony Florentyny.

Autor: Wikiera Anna, Wikiera Adrianna