Bańbura Władysław Józef „Bańka”

Urodził się 23 stycznia 1920 r. w Snochowicach. Ojciec Bronisław był kowalem w Snochowicach, matka Teodora (z d. Wódkowska) prowa­dziła gospodar­stwo rolne.

W latach 1936-1939 uczeń Państwowego Gimnazjum im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Szkołę średnią ukończył konspira­cyjnie w czasie wojny. Żołnierz Armii Krajowej (Obwód Końskie, Okręg Radomsko-Kielecki „Jodła”), ps. „Bańka”. Do ZWZ wstąpił w połowie 1940 r. Po wsypie 4 czerwca 1942 r. został aresztowany w grupie 8 kolegów. Osadzeni w gminnym areszcie, zmylili pilnującego ich policjanta i uciekli – prócz jednego, postrzelonego śmiertelnie. Po kilku tygodniach „Bańka” otrzymał kenkartę na nazwisko Jan Knap i został skierowany do Starachowic. Stamtąd skierowano go do Powiatowego Wydziału Rzemiosł w Końskich, będącego legalną przykrywką komendy placówki miejskiej AK „Wierch”, „Aza”, gdzie został zatrudniony w biurze, a zarazem był łącznikiem komendy miasta. Dodatkowo zajmował się powielaniem obwodowej gazetki „Sprawy Polskie”. Wiosną 1943 r. wszedł do obwodowego Kedywu. Po aresztowaniu ppor. „Góry” 20 sierpnia 1943 r. porzucił pracę w Wydziale Rzemiosł, przeniósł się na Barycz k. Końskich i został kierownikiem siatki łączności referatu III komendy obwodu, którym kierował ppor. Eugeniusz Prokopczuk „Sen”. Jesienią 1943 r. został kierownikiem i wykładowcą kursu Młodszych Dowódców, na początku 1944 r. szkolił sanitariuszki w zakresie posługiwania się bronią krótką. 21 marca 1944 r. aresztowany – wpadł w kocioł, zastawiony przez Gestapo w domu Kołodziejczyków (rodziców Roberta) przy ul. Starowarszawskiej w Końskich, gdzie mieściła się skrzynka kontaktowa, „zasypana” przez aresztowanego w Częstochowie łącznika Okręgu. Po trzytygodniowym śledztwie w siedzibie Gestapo w Radomiu został przewieziony do KL Gross-Rosen, następnie do KL Mauthausen-Gusen (do 3 maja 1945 r.).

Od 1949 r. członek Związku Uczestników Walki Zbrojnej oraz Związku Inwalidów Wojennych.

W latach po wyzwoleniu, ukrywając się przed UB, pracował w Lębor­ku, po powrocie do Końskich pracował w spółdzielczości pracy, następnie prowadził własną działalność gospodarczą.

Był aktywnym współorganizatorem pierwszych edycji Koneckiego Września, współinicjatorem budowy szeregu obelisków i pomników upamięt­nia­jących walki partyzanckie AK na Ziemi Koneckiej.

Ożenił się z Marią Wandą z d. Lesiakowską (zm. 2010 r.), z którą miał czworo dzieci: Jadwiga (ur. w 1946 r.), Witold (ur. w 1948 r.), Jerzy (ur. w 1954 r.), Tomasz (ur. w 1964 r.).

Władysław Józef Bańbura zmarł 11 lipca 1999 r. Spoczywa na cmen­tarzu parafialnym w Końskich.

Przyznane odznaczenia i wyróżnienia:

• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1946)
• Medal Wojska (1948) – trzykrotnie
• Krzyż Walecznych (1965)
• Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami (1965)
• Krzyż Partyzancki (1975)
• Krzyż Oświęcimski (1987)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski(1987)
• Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1989)
• Krzyż Armii Krajowej (1983)
• Odznaka „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny” (1995)
• Odznaka Żołnierzy Armii Krajowej b. Okręgu Radomsko-Kieleckiego

Źródła:

• Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 3, Konspiracja konecka 1939-1943, Końskie 2005.
• Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 4, Konspiracja konecka 1943-1945, Końskie 2006.
• W hołdzie bohaterom i zasłużonym dla Ziemi Koneckiej. Reportaże szkolne, pod red. M. Wikiery, Końskie 2018.
• Władysław Józef Bańbura. Nota biograficzna, oprac. syn Tomasz Bańbura (październik 2018), mps w archiwum BPMiG Końskie.