Biograficzny Internetowy Słownik Ziemi Koneckiej

Arczyńska Maria (1923-2008)

Urodziła się 21 lipca 1923 r. w Sosnowcu. Ojciec – Antoni Malik był inżynierem mechanikiem, pracował w Stanach Zjednoczonych. Do kraju wrócił w 1914 r. W czasie I wojny światowej trafił do niewoli rosyjskiej, skąd wrócił w 1919 r. Był uczestnikiem III Powstania Śląskiego. Pracował m.in. w Radomiu i w Kielcach przy projektowaniu i wykonywaniu systemów wodociągowo-kanalizacyjnych. Matka – Teodozja z d. Dłużniewska, była dyplomowaną pielęgniarką i pracowała w służbie zdrowia.

W kampanii wrześniowej Maria brała udział jako harcerka – sanitariuszka. W 1942 r. złożyła przysięgę wojskową w ramach Związku Walki Zbrojnej, następnie w Armii Krajowej pełniła funkcję łączniczki i sanitariuszki. Maturę zdała na tajnych kompletach w 1943 r. w Kielcach. W 1944 r. rozpoczęła studia medyczne na działającym w podziemiu Uniwersytecie Ziem Zachodnich w Kielcach, które konty­nuowała na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Poznaniu (późniejszej Akademii Medycznej), uzyskując dyplom lekarza w 1950 r. W 1955 r. uzyskała I stopień specjalizacji z zakresu pediatrii, II stopień – w 1967 r.

W 1951 r. rozpoczęła pracę jako lekarz w Szpitalu Powiatowym w Końskich, w którym pracowała przez 48 lat, do chwili przejścia na emeryturę. W momencie rozpoczynania pracy była jednym z pięciu lekarzy zatrudnionych w Szpitalu w Końskich. Stworzyła od podstaw lecznictwo dziecięce i noworodkowe na terenie Końskich. Była ordynatorem Oddziału Dziecięcego i Noworodkowego. Równolegle przez cały ten czas pracowała jako lekarz w Poradni Dziecięcej w Końskich oraz prowadziła Stację Opieki nad Matką i Dzieckiem.

Organizowała od początku medycynę szkolną na terenie miasta i w szkołach powiatu koneckiego. W 1961 r. została powołana przez Wojewódzki Wydział Opieki Społecznej w Kielcach na stanowisko Inspektora ds. pediatrii w Poradni Dziecięcej w Końskich.

Jesienią 1980 r. wstąpiła do NSZZ „Solidarność”. Bezpartyjna.

W 1989 r. była współtwórcą Komitetu Obywatelskiego, a także współzało­życielem Klubu Inteligencji Katolickiej w Końskich.

W latach 1990 – 1994 była radną Rady Miasta Końskie, pełniła funkcję przewodni­czącej Komisji Ochrony Zdrowia, Polityki Społecznej i Ochrony Środowiska; była również przedstawicielką Gminy Końskie w Sejmiku Województwa Kieleckiego.

Była żoną Jerzego Arczyńskiego (1921 – 1982). Mieli trzech synów: Wojciech (ur. 1947 r.), Maciej (ur. 1952 r. – zm. 17.04.2002 w Końskich, spoczywa na cmentarzu parafialnym w Końskich), Zbigniew (ur. 1954 r. – zm. 28.12.2017 r. w Warszawie, spoczywa na cmentarzu w Warszawie).

Maria Arczyńska zmarła 19 lipca 2008 r. w Kielcach. Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Końskich.

Przyznane odznaczenia i wyróżnienia:

  • Złoty Krzyż Zasługi
  • Odznaka Zasłużony dla Kielecczyzny

Źródła:

  • Maria Arczyńska. Nota biograficzna, oprac. syn Wojciech Arczyński (październik 2018), rps w archiwum BPMiG Końskie.
  • Odeszli, zostali w naszej pamięci, [w:] echodnia.eu, źródło: https://echodnia.eu/swietokrzyskie/odeszli-zostali-w-naszej-pamieci/ar/8466676
Autor: Nowak Mariola