Biograficzny Internetowy Słownik Ziemi Koneckiej

Rejecki Jan Bernard (1912 – 1940)

Jan Bernard Rejecki urodził się 20 sierpnia 1912 r. w Końskich. Był synem Bolesława (1884 – 1940) i Natalii z d. Majewskiej (1887 – 1986). Rodzina Rejeckich mieszkała przy ul. Małachowskich (obecnie ul. 1 Maja) w Końskich. Ojciec z zawodu był zdunem. Należał do Związku Peowiaków (polskiej organizacji kombatanckiej skupiającej byłych członków Polskiej Organizacji Wojskowej). Aresztowany 30 marca 1940 r. pod zarzutem „organizowania młodzieży” i współpracy z członkami organizacji konspiracyjnej „Orzeł Biały”, działającej na terenie Skarżyska-Kamiennej. Został wywieziony do więzienia w Radomiu i po śledztwie zamordowany 24 maja 1940 r. na Firleju k. Radomia. Spoczywa na tamtejszym cmentarzu w zbiorowej mogile. Symboliczny grób znajduje się na cmentarzu parafialnym w Końskich.

Jan miał trzy siostry: Zofia (1914 – 2013; zamężna Malarczyk, podczas wojny członek AK WSK – służba łączności, ps. „Żaba”), Halina (1919 – 2015; zamężna Rybczyńska, członek AK WSK, ps. „Halina”, uczestnik kampanii wrześniowej, członek Stowarzyszenia „Katyń”, nauczyciel. Spoczywa na cmentarzu Junikowo w Poznaniu), Teresa (1920 – 2016; członek AK WSK, ps. „Teresa”, lekarz pediatra. Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Końskich). 

Jan Rejecki w 1923 r. rozpoczął naukę w Państwowym Gimnazjum im. św. Stanisława Kostki w Końskich. W marcu 1927 r. został harcerzem II KDH, a w 1929 r. – jej drużynowym. Wykazywał szczególne zamiłowanie do sportu i lotnictwa. Działał w szkolnej modelarni lotniczej. Był dekoratorem w kółku dramatycznym. W roku szkolnym 1933/1934 pełnił funkcję redaktora pisma młodzieży szkolnej „Młoda Myśl”. Był również zastępcą przewodni­czącego Samorządu Szkolnego.

Był dobrym sportowcem. W maju 1934 r. zajął w skoku w dal piąte miejsce w tabeli polskich skoczków, z wynikiem 6,85 m. Na tych samych zawodach w Końskich, w których reprezentował Gimnazjalny KS, uzyskał także 13,04 m w trójskoku (dziesiąty wynik w kraju) i rzucił 49,55 m oszczepem.

Od 1933 r. brał czynny udział w Kole Szybowcowym. Był absolwentem Kursu w Szkole Szybowcowej w Polichnie k. Chęcin, gdzie 11 sierpnia 1933 r. uzyskał dyplom pilota szybowcowego kat. „B” z uprawnieniami instruktora I stopnia. Był instruktorem na szybowisku w Baryczy k. Końskich.

W 1934 r. złożył egzamin maturalny. Następnie przeszedł szkolenie wojskowe w Łodzi, a w 1935 r. został skierowany na szkolenie do Szkoły Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Dęblinie. W 1936 r. ukończył ją w stopniu kaprala podchorążego rezerwy pilota. Dnia 1 stycznia 1937 r. został mianowany do stopnia podporucznika pilota. W 1936 r. rozpoczął naukę w Studium Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Poznańskiego. W 1937 r. w barwach AZS Poznań odnosił duże sukcesy sportowe. Był m.in. halowym mistrzem Polski w skoku w dal z miejsca i wicemistrzem Polski w biegu sztafetowym 5x60m w hali. Łącznie w licznych zawodach sportowych zdobył 7 złotych medali oraz 12 dyplomów za zajęcie pierwszego miejsca.

W 1939 r. ukończył studia i odbył ćwiczenia wojskowe. Dnia 1 lipca 1939 r. podjął pracę na stanowisku referenta Wychowania Fizycznego w 3 Pułku Lotniczym w Poznaniu-Ławicy. Pod koniec sierpnia został zmobilizowany do tego pułku. 

We wrześniu 1939 r. brał udział w bitwie nad Bzurą. Latał bojowo w składzie 33 Eskadry Obserwacyjnej, pilotując samoloty RWD-14 „Czapla”, należące do lotnictwa Armii „Poznań”. Wykonując rozkaz dowódcy 16 września 1939 r. odleciał z ppor. Tomaszewskim z „kotła” nad Bzurą, lądując przymusowo z powodu braku paliwa w rejonie Lublina. Po agresji sowieckiej na Polskę z 17 września 1939 r., kontynuując marsz ku granicy węgierskiej w rejonie Kowla na Wołyniu, ppor. Rejecki został aresztowany i osadzony w obozie NKWD w Kozielsku. Przesłał stamtąd kartę pocztową do rodziny i list do narzeczonej, w którym prosił 
o przysłanie niezbędnych mu rzeczy osobistych, pytał o życie w Poznaniu i czy uniwersytet jest otwarty, informował że czuje się dobrze i prosił, aby się o niego nie martwiła. 

Halina, siostra Jana tak wspomina tamten okres: Czekaliśmy jeszcze długo i daremnie na brata Jana, podporucznika – pilota 3 pułku lotn. z Poznania (latał we Wrześniu w składzie 33 esk. obserwacyjnej z podporucznikiem Tomaszewskim). Dopiero w r. 1994 dowiedziałam się z książki Jerzego Pawlaka pt. „Ostatnie lądowanie”, że brat wydostał się z okrążenia nad Bzurą i doleciał w rej. Lublina, gdzie wylądował po wyczerpaniu paliwa. Obaj z kolegą zostali aresztowani przez NKWD w rejonie Kowla. Podporucznikowi Tomaszewskiemu udało się zbiec, a brata osadzono w Kozielsku. Spotkało go to, co wszystkich innych, do których nie uśmiechnął się szczęśliwy los.

Jan Rejecki został zamordowany i pogrzebany w Lesie Katyńskim. Jego nazwisko figuruje na liście wywozowej NKWD nr 036/3 z dnia 16 kwietnia 1940 r., poz. 57. Podczas ekshumacji zbiorowych mogił w Katyniu w 1943 r. zwłoki Jana Rejeckiego zostały zidentyfikowane i zarejestrowane pod numerem AM 3694.

Symboliczny grób Jana Rejeckiego z urną zawierającą ziemię z Katynia znajduje się na cmentarzu w Końskich.

Przyznane odznaczenia i wyróżnienia:

  • Odznaka Honorowa (Krzyż Brązowy) Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (1933)
  • Podporucznik Jan Rejecki został upamiętniony w koneckiej Alei Katyńskiej.
  • Decyzją Ministra Obrony Narodowej RP z dnia 5 października 2007 r.  Jan Rejecki został pośmiertnie awansowany na stopień porucznika Wojska Polskiego.

Źródła:

  • Faworski B., Konecka nekropolia. Znaki czasu 1939-1945, cz. 1, Końskie -Kielce  2011.
  • Jończyk M., Zbrodnia Katyńska na mieszkańcach Kielecczyzny. W 70 rocznicę ludobójstwa, Kielce 2010. 
  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 1, Mieszkańcy Końskich w Kampanii Wrześniowej,Końskie 2004.
  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 2, Mała wojna majora Hubala, Końskie 2005.
  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 3, Konspiracja konecka 1939-1943, Końskie 2005.
  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 5, Konspiracja konecka 1939-1945. Struktury terenowe : podobwody i placówki, Końskie 2007.
  • Kacperski B., Wroniszewski J.Z., Wroniszewski J.K., Końskie i powiat konecki 1939 – 1945. Cz. 6, Konecka księga pamięci, Końskie 2008.
  • Polak J., Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące w Końskich, Końskie 1992.
  • Awers i rewers listu Jana Rejeckiego do Henryki Dołnerównej, [w:] muzeumkatynskie.pl, źródło: http://www.muzeumkatynskie.pl/pl/62395/11387/list_jana_rejeckiego_do_henryki_dolnerownej_haneczko_najdrozsza_kiedy_wyjezdzalem_na_wojne_prosilas_mnie_o_czeste_pisanie_listow_kozielsk_25_xi_1939_mk_1817_a.html?fbclid=IwAR36O3kMuec9KfNSLf-iFOEvn4AL9uFkEn5uy_vFbdlWyyEEfWNVVVXZqnI
  • Był lekkoatletą i pilotem, został zamordowany w Katyniu [w:] kielce.com.pl, źródło: http://la.kielce.com.pl/wordpress/?tag=jan-rejecki
  • Halina Rybczyńska, [w:] nekrologi.net, źródło: http://www.nekrologi.net/nekrologi/halina-rybczynska/41854229
  • Jan Bernard Rejecki (1912-1940) [w:] ponury-nurt.blogspot , źródło:http://ponury-nurt.blogspot.com/2011/04/jan-bernard-rejecki-1912-1940.html
  • Katyń… Ocalić od zapomnienia. 21 857 dębów pamięci w 70 rocznicę zbrodni katyńskiej[w:] konecki.powiat.pl, źródło: https://www.konecki.powiat.pl/pow/aktualnosci/archiwum/2010/mar.html
  • Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie, źródło:  http://www.wojsko-polskie.pl/f/galleries/files/2016/5/002_Lista_Katynska-.pdf
  • Teresa Rejecka, [w:] nekrologi.net, źródło: http://www.nekrologi.net/nekrologi/teresa-rejecka/45650754
  • „Śledztwo katyńskie”- warsztat edukacyjny, [w:] pamiec.pl, źródło: https://pamiec.pl/ftp/pamiec_ebooki/Biogramy.pdf
Autor: Nowak Mariola, Kania Karina