Biograficzny Internetowy Słownik Ziemi Koneckiej

Pobocha Piotr (1908-1983)

Urodził się 2 czerwca 1908 r. w Radkowicach (parafia Chęciny). Jego rodzicami byli Wincenty Pobocha i Marianna z Musiałów. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Radkowicach, a klasę VI ukończył w Chęcinach. Do 16 roku życia pracował z rodzicami na roli. W 1925 r. po zdaniu egzaminu wstępnego został przyjęty do Państwowego Seminarium Nauczycielskiego im. S. Żeromskiego w Kielcach.

W latach 1930-1931 odbył szkolenie wojskowe w 4. Pułku Piechoty Legionów w kompanii ckm i plutonie łączności w Kielcach. Szkołę podoficerską ukończył w 4. batalionie łączności w Przemyślu. Po ćwiczeniach 18 stycznia 1935 r. został awansowany do stopnia plutonowego. Znał biegle rosyjski i niemiecki.

Dyplom nauczyciela szkół powszechnych otrzymał w 1933 r. W latach 1933 – 1937 pracował jako nauczyciel kontraktowy w Szkole nr 4 w Skarżysku-Kamiennej. Od 1 września 1937 r. do 15 listopada 1938 r. zatrudniony był w Szkole jednoklasowej w Kuraszkowie (pow. opoczyński). Tutaj zdał egzamin kwalifikacyjny. Od 15 listopada 1937 r. do 31 sierpnia 1939 r. nauczał w Szkole Podstawowej nr 1 w Końskich.

Tuż przed II wojną światową (29 czerwca 1939 r.) wziął ślub z Anną Rymarczyk. Ze związku tego urodziło się dwóch synów – Jerzy w 1949 r. i Janusz w 1953 r.

1 września 1939 r. na podstawie powszechnej mobilizacji został powołany do czynnej służby wojskowej do 4. pp w Stanisławowie i wziął udział w kampanii wrześniowej. Walczył w różnych akcjach, m.in. w okolicach miejscowości Stanisławów, Stryj i Nadwórna. 18 września 1939 r. wraz z innymi żołnierzami na rozkaz dowódcy za Woronienką przekroczył granicę i został internowany na Węgrzech[1]. Od 19 września 1939 r. do 10 lipca 1944 r. przebywał w obozie Esztergomtábor oraz w obozie pracy Pilisvörösvár. Uczył interno­wanych żołnierzy. W ciągu dwóch lat opanował język węgierski (jak później wspominał: Nie miałem żadnych podręczników. Codziennie starałem się nauczyć ok. 20-30 słówek i zapisywałem je w swoim podręcznym zeszycie w ukryciu przed strażnikami).

Z uwagi na to, iż hitlerowcy rozpoczęli aresztowania żołnierzy polskich i wywozili ich do Niemiec, uciekł z obozu. Mając fałszywe dokumenty i znając język węgierski, ukrywał się i pracował w Budapeszcie i jego okolicach.

Po zakończeniu działań wojennych w sierpniu 1945 r. wrócił do Polski[2]. Od 1 września 1945 r. pracował jako nauczyciel, a podczas choroby Henryki Sasal pełnił funkcję kierownika Szkoły Podstawowej nr 1 w Końskich. Był też instruktorem wychowania fizycznego i wychowania muzycznego przy ówczesnym Inspektoracie Szkolnym w tym mieście.

W 1947 r. zaangażował się wspólnie z Jerzym Błachowiczem – pierwszym dyrektorem tworzonej szkoły, w uruchomienie Liceum Pedagogicznego w Końskich. Początkowo pracował w nim jako nauczyciel.

Udzielał się społecznie. Był m.in. skarbnikiem w Zarządzie Powiatowym ZNP w Końskich. W latach 1947-1948 prowadził referat kulturalno-oświatowy przy Powiatowej Radzie Związków Zawodowych. Po śmierci Jerzego Błachowicza 1 września 1950 r. powierzono mu funkcję dyrektora Liceum Pedagogicznego w Końskich. Pełnił ją do 1 września 1959 r. W okresie tym był również Przewodni­czącym Komisji Rejonowej dokształca­nia czynnych niekwalifiko­wanych nauczycieli szkół podstawowych w Końskich.

Piotr Pobocha w 1953 r. ukończył zaocznie studia w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie i otrzymał dyplom nauczyciela szkół średnich oraz prawo nauczania w zakładach kształcenia nauczycieli.

W latach 1957 – 1971 był ławnikiem Sądu Rejonowego w Końskich. Pełnił funkcję radnego Powiatowej Rady Narodowej w Końskich (1957-1959).

Jako nauczyciel i dyrektor liceum był niezwykle zaangażowany w nauczanie, głównie śpiewu, muzyki i wychowania fizycznego. Zorganizował i prowadził mieszany chór szkolny, zespół muzyczny, choreograficzny i recytatorski. Licealni artyści – zespół kilkudziesięciu uczniów – pod jego kierunkiem osiągnął wiele sukcesów. Chór pod jego kierownictwem zdobywał pierwsze miejsca w konkursach wojewódzkich. Największą satysfakcję jemu i jego podopiecznym sprawiło m.in. zaprezen­towanie przygotowanego programu na Światowym Festiwalu Młodzieży i Studentów w Warszawie w 1955 r. W tym samym roku w Ogólnopolskim Konkursie Chórów Szkolnych, prowadzony przez niego chór zajął 2. miejsce w Polsce. Podopieczni P. Pobochy zostali też zaproszeni do Polskiego Radia w Katowicach, aby zaprezentować swoje wysokie umiejętności. Chór i orkiestra Liceum Pedagogicznego w Końskich występowały na większości imprez rocznico­wych, organizowanych w Końskich i w okolicach. Młodzi artyści pod jego kierun­kiem prezentowali również pieśni i tańce w innych miastach województwa, m.in.: Ostrowcu, Radomiu, Starachowicach, Kielcach.

Był jedynym bezpartyjnym dyrektorem liceum pedagogicznego w woje­wództwie kieleckim. Z tego stanowiska został usunięty, ponieważ Bonifacy Miązek, absolwent tegoż liceum, późniejszy prof. Uniwersytetu w Wiedniu, wstąpił do Seminarium Duchownego w Sandomierzu.

Od 1 stycznia 1966 r. pełnił funkcję kierownika Szkoły Podstawowej nr 3 im. Partyzantów Ziemi Koneckiej w Końskich, a następnie był jej dyrektorem. W szkole tej jako pierwszy zorganizował wzorcowe pracownie przedmiotowe nagrodzone pierwszymi miejscami w konkursach wojewódzkich.

Na zasłużoną emeryturę odszedł w 1973 r.

Piotr Pobocha w latach 70. XX w. udzielał się jako tłumacz języka węgier­skiego i pilot wycieczek na Węgry. Był członkiem ZBoWiD-u.

Piotr Pobocha za długoletnią, pełną sukcesów, wzorową pracę dydaktyczno-wychowawczą oraz za propagowanie kultury narodowej został wielokrotnie uhonorowany odznaczeniami i licznymi nagrodami oraz dyplomami uznania.

Jego wysokie kwalifikacje pedagogiczne oraz troskę o jak najlepsze wychowanie i kształcenie uczniów, potwierdzają absolwenci Liceum Pedagogicz­nego w Końskich. W wydanej przez nich w 1995 r., z okazji 30. rocznicy matury, okolicznościowej publikacji czytamy m.in.: Muzyka –śpiew – taniec. Trzy żywioły, które bez reszty zawładnęły Dyrektorem i Nauczycielem. Piotr Pobocha – człowiek potężnej postury, ale trzeba było popatrzeć, jak zgrabnie „wycinał” hołubce bądź mazurowe takty, kiedy prowadził zajęcia z zespołem tanecznym. Znał się na wszystkich przedmiotach artystycznych. Przygotowywał nas doskonale do roli animatorów życia kulturalnego w miasteczkach i wioskach, do których trafialiśmy po ukończeniu liceum, a rozsianych niemal na terenie całej Polski.

Piotr Pobocha zmarł 4 stycznia 1983 r. Spoczywa wraz z żoną Anną na cmentarzu parafialnym w Końskich.

Odznaczenia:

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Złoty Krzyż Zasługi
  • Srebrny Krzyż Zasługi
  • Odznaka Tysiąclecia Państwa Polskiego
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej
  • Odznaka „Za Zasługi dla Kielecczyzny”
  • Złota Honorowa Odznaka PTSM

[1] Sasal-Sadowska H., W poszumie lasów koneckich, Kraków 1983, s. 89, 91.

[2] Z informacji syna Jerzego Pobochy i dokumentów otrzymanych z Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie.

Źródła:

  • Dokumenty otrzymane z Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie, w zbiorach autora.
  • Piotr Pobocha. Nota biograficzna, syn Jerzy Pobocha (lipiec 2018) w zbiorach autora.
  • Sasal-Sadowska H., W poszumie lasów koneckich. Tajne nauczanie, walka, martyrologia nauczycieli i młodzieży w powiecie koneckim w okresie okupacji 1939-1945, Kraków-Wrocław 1983.
Autor: Jankowski Marian